22 Kasım 2019 Cuma

Platon Felsefesi Nedir?


Bütün filozoflar bir resimde toplanmış.
Platon, hem Batı hem İslam felsefesindeki neredeyse bütün filozofları az ya da çok etkilemesi ve bilgi ve düşünce üzerine söylediği ünlü sözleri ile her çağda anılması bakımından tüm zamanların en önemli filozoflarından birisi sayılabilecek bir şahsiyet. Onun bu denli ünlü olması ve yaşamının üzerinden binlerce yıl geçmesine rağmen hala adından söz edilmesinin başlıca nedenlerinden birisi şüphesiz ilk filozoflardan birisi olmasıdır. Gerçi Platon ve hocası Sokrates’ten önce de Pisagor ve Demokritos gibi filozoflar yaşamıştı ama felsefenin temeli olan sorgulama ve bilgiyi sevmeyi bu derece öne çıkartan ve felsefeyi bağımsız ve belli ilkeleri olan bir faaliyet haline getiren Sokrates ve Platon’dur. Sokrates bir bakıma felsefenin kurucusu sayılır ve eski çağ filozofları Sokrat-öncesi ve Sokrat-sonrası diye ikiye ayrılır. Aslında Sokrates’in yaşayıp yaşamadığı da bir muamma ve kimse çıkıp da Sokrates kesinlikle yaşamıştır diyemiyor. Çünkü Sokrates’le ilgili bütün bilgileri Platon’un eserlerinden alıyoruz. Platon, aslında kendi düşüncesi olan şeyleri bizim bilmediğimiz bir nedenden ötürü bize Sokrates sözleri diye sunmayı seçmiş olabilir. Bir de Platon’un öğrencisi Aristoteles var. Aristo ilk Platon’un düşüncesini benimsese de sonradan fikir ayrılığına düşüyor ve kendi okulunu kuruyor. Aslında Aristoteles sözleri incelendiğinde ikisinin arasında çok bir fark olmadığı görülüyor. Sokrates, Platon ve Aristo ideacı yani idealist filozoflar ve maddi varlıkların arka planında bizim göremediğimiz ideaların olduğunu öne sürüyorlar. Bu yüzden onlara idealizm akımının kurucuları ve en önemli temsilcileri gözüyle bakılıyor. Platonizm ya da Platonik Felsefe Ekolü diye bilinen bu akım aslında rasyonalist olarak adlandırılabilir çünkü rasyonalizm bilginin akıldan geldiğini savunuyor ve bu üç filozofa göre de tüm bilgi bizim aklımızda ve yeni bir şey öğrendiğimizi zannederken aslında bildiklerimizi yeniden hatırlıyoruz.